مد های سازگار با محیط زیست

لباس ها نزدیک ترین دوستانمان هستند. در خیابان همراه ما متواضعانه یا مغرورانه؛ قدم زده و در حال خودنمایی هستند. هر کدام حرفی دارند. برخی؛ از فروشگاه های معروف آمده اند و برخی از یک فروشگاه معمولی. با انتخاب و همراه کردن لباس ها با خودمان؛ سعی داریم شخصیتمان را شبیه به آنها نشان دهیم. پس بهتر است درست انتخاب کنیم. باید چشمهایمان را باز کنیم تا ذات لباسهایمان قبل از انتخاب و خرید بشناسیم. بعضی هایشان به قیمت کشته شدن یک جاندار یا پایمال شدن حق یک کارگر خودشان را به فروشگاه ها رسانده و چهره پلیدشان را در پس ظاهر زیبایشان پنهان کرده اند. خیلی آرام؛ لبخند به لب ،فریبمان می دهند تا آنها را انتخاب کنیم و بدون اینکه بدانیم در پس این ظاهر فریبنده چه ذات پلیدی وجود دارد با آنها در خیابان هم قدم می شویم. با دقت به یک کلاه یا کت ساخته شده از پوست خرس؛ پلنگ یا خرگوش نگاه کنید. مغرورانه و بی توجه به ظلمی که مرتکب شده اند در حال قدم زدن در خیابان هستند. حال یک پیراهن نخی را ببینید که با لبخندی متواضعانه از عرض خیابان رد می شود. ظاهر آرامش نشان می دهد که عذاب وجدان ندارد. زیرا می داند که از مزرعه تا کارخانه و لباس فروشی در تلاش بوده تا به محیط زیست آسیب نرساند.
حال اگر محیط زیست و سیاره مان را دوست داریم کدامیک را باید انتخاب کنیم؟ چگونه آنها را شناسایی کنیم؟ کدام یک سازگار با محیط زیست بوده و کدام یک قاتل محیط زیست هستند.

ابتدا باید بگوییم که لباسهای ما از دو جنبه، سازگار با محیط زیست و به طور کلی اصول توسعه ی پایدار۱ هستند. اول اینکه الیاف آنها از منابع طبیعی استخراج شده و تولید و مصرف آنها اثرات زیست محیطی کمی داشته باشد. دوم اینکه در تولید آنها به سلامت و کیفیت معیشتی کارگران توجه  شده باشد.
بیشتر لباس ها؛ برچسب هایی دارند. که در مورد چگونگی نگهداری؛ شستشو؛ محل تولید و نوع الیاف به کار رفته توضیحاتی ارائه شده است 

اما برخی از لباسها برچسب های دیگری در دست دارند که میزان سازگاریشان با محیط زیست را نشان می دهند. در این مقاله برخی از معیار هایی که موجب دریافت برچسب Eco-Lable می شود؛ معرفی شده است . 
 حال در مورد میزان اهمیت این برچسب ها باید گفت که امروزه تا حدی تولید کنندگان و مشتریان به مسایل زیست محیطی و اثرات تولید و مصرف بر روی سیاره ی ما آگاه بوده و مشتاق هستند تا از محصولات سازگار با محیط زیست استفاده کنند. اما اینکه این رفتار همه گیر شود نیاز به زمان دارد. در نتیجه مشتریان با انتخاب منسوجاتی که دارای این برچسب ها هستند می توانند تولید کنندگان را وادار کنند تا سیاستهای سازگار با محیط زیست را رعایت کرده و سهمی در حفظ محیط زیست داشته باشند. تولید کنندگان همچنین تحت نظارت و فشار دولت باید سیاستهای سبز را رعایت کنند.

این سیاستها شامل موارد زیر می باشد:
-استفاده از الیافی که از منابع طبیعی گیاهی (پنبه؛ لینن) و یا حیوانی (ابریشم؛ پشم) استخراج شده باشند. البته قابل ذکر است الیاف حیوانی می بایست به گونه ای تولید شده باشند تا آسیبی به جاندار وارد نشود. مانند استفاده از الیافی که از پشم چینی گوسفند زنده به دست امده است. زیرا همانطور که می دانید طرفداران محیط زیست به حفظ حقوق حیوانات توجه داشته و اعتقاد دارند که کشتن موجودات زنده و استفاده از پوست آنها جهت تامین البسه و مد آفرینی به هیچ وجه اخلاقی نمی باشد. در کانادا یکی از تولید کننده های کلاه از پوست خرس؛ The queen’s guards wear “ فعالیتش توسط دولت کانادا متوقف شد. در بریتانیا نیز نوعی پارچه برای دوخت کلاه پوستی جایگزین شده که از نظر میزان حفظ گرما و مقاومت در برابر آب؛  با پوست خرس تفاوتی ندارد. در تصاویر شماره 1 تا 3؛ علامت چند الیاف گیاهی و حیوانی به ترتیب پنبه؛ ابریشم و پشم نشان داده شده است.

-استفاده از الیاف قابل بازیافت در طبیعت یا بازیافت شده

- استفاده از الیاف گیاهی و حیوانی که به شکل ارگانیک پرورش یافته اند. یعنی در رشد گیاهان و تغذیه ی حیوانات؛ از مواد و کود های شیمیایی استفاده نشده و در آبیاری گیاهان میزان آب کمتری استفاده شده است .

- گسترش تولید منسوجاتی که اجزای آنها مانند بافت پارچه ای؛ زیپ؛ دکمه و بندها به راحتی پس از پایان عمر محصول از هم تفکیک شده و قابل بازیافت باشند.
- تولید منسوجات با کیفیت بالا جهت افزایش طول عمر استفاده از آنها.
- استفاده از تکنولوژی های جدید جهت سهولت و کاهش انرژی و هزینه در شستشوی البسه.
-کاهش ضایعات و آلودگی ها و به خصوص الاینده های کربنی در فرایند تولید منسوجات.
- استفاده کمتر از مواد شیمیایی جهت چاپ بر روی منسوجات.
- استفاده از اترژی های تجدید پذیر در ماشین آلات نساجی.
- نصب برچسب چگونگی نگهداری از البسه؛ جهت افزایش طول عمر آنها.
- به کارگیری اصول تجارت و تولید عادلانه و توجه به بهبود وضعیت ایمنی؛ بهداشتی و معیشتی کارگران در کارخانجات تولید کننده ی منسوجات ( همانطور که گفته شد به این مبحث در مقاله ای جداگانه در همین بخش خواهیم پرداخت)
- توجه به موقعیت جغرافیایی کارخانجات نساجی از نظر ملاحظات زیست محیطی.

با توجه به مطالب گفته شده؛ بهتر است در انتخاب لباسها و به طور کلی منسوجاتی که استفاده می کنیم دقت بیشتری داشته باشیم و همگی دست در دست یکدیگر منسوجاتی را انتخاب کنیم که با  استانداردهای زیست محیطی هماهنگ باشند. این حرکت می تواند تولید کنندگان و حتی وارد کنندگان منسوجات را وادار به رعایت این استانداردها کرده و با این کار در حفظ محیط زیستمان قدمی برداشته باشیم.
برای اینکه متوجه شوید لباسی که استفاده می کنید سازگار با محیط است یا خیر؛ می توانید در سایت اینترنتی کارخانه ی تولید کننده آن رفته و در قسمت درباره ی ما (About us ) سیاستهای تولیدی و ملاحظات زیست محیطی آن را مطالعه نمایید.
به امید روزی که به جای خودنمایی با لباسهای صرفا گرانقیمتمان؛ با لباسهای سازگار با محیط زیستمان در جمع ها؛ بدرخشیم.

پی نوشت :

۱-توسعه ی پایدار: اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در توسعه ی شهر ها و تولید محصولات، مبحثی به نام توسعه ی پایدار را به وجود آورده است

منابع:

Davies; Denise, Dick; Amanda, Hardly; Liz, AQA-Design and Technology – Textile Technology, Thornes; Nelson; 2009, United Kingdom.

مطالب مرتبط:

می خواهیم زنده بمانیم

زمین را دوست بداریم

برچسب های رنگی